Inhoud
De vijfde ziekte is een kinderziekte die ook wel aangeduid wordt als erythema infectiosum. De vijfde ziekte wordt veroorzaakt door parvo B19-virus. Het virus wordt bij hoesten en praten via druppeltjes in de lucht overgedragen. De incubatietijd is zeven tot twaalf dagen. Na de besmetting duurt het dus even voordat de vlekjes optreden. Het kind kan de ziekte op anderen overdragen in de week voordat de vlekjes verschijnen, na het ontstaan van de vlekjes is het kind niet meer besmettelijk.
Als iemand de vijfde ziekte eenmaal heeft gehad, kan het de ziekte nooit meer krijgen. Circa 60% van de volwassenen is daardoor tegen de ziekte beschermd, omdat zij zelf al een keer de ziekte hebben doorgemaakt. De ziekte gaat vanzelf over, zonder ernstige ziekteverschijnselen.
Belangrijk feit m.b.t. zwangere vrouwen; bij vrouwen die de vijfde ziekte nooit hebben gehad, kan een infectie tijdens de zwangerschap leiden tot een miskraam of doodgeboorte (circa 30% van de vrouwen in de vruchtbare leeftijd heeft geen antistoffen tegen de vijfde ziekte).
Symptomen
Het kind krijgt rode wangen met grillige, roze rode vlekjes. De uitslag breid zich vervolgens uit naar de romp, armen, benen en billen. De vlekjes vloeien samen tot grotere vlekken. De huid gloeit en voelt warm aan. De vlekjes kunnen jeuken. Het kind kan wat ziekteverschijnselen als hangerig, spierpijn en lichte koorts vertonen maar meestal wordt het kind nauwelijks ziek.
De uitslag is na vijf tot negen dagen weer weg, maar kan onder invloed van warmte, kou, inspanning of stress weer terugkomen. Ook volwassenen kunnen de ziekte doormaken, indien dit niet op de kinderleeftijd gebeurde. De klachten zijn dan vooral gewrichtsontsteking, vaak in de handen en in de voeten en weinig of geen vlekjes.
Maatregelen
- Het is belangrijk dat de school van het kind wordt ingelicht. De school zal de ziekte meestal melden bij de GGD (Nederland) om het verdere beleid te bepalen.
- De school moet goed ventileren om verdere besmetting te voorkomen.
- Omdat de besmetting al heeft plaatsgevonden op het moment dat de ziekte zich openbaart is het moeilijk om preventieve maatregelen te nemen.
Kinderen op basisscholen en kinderdagverblijven en hun gezinsleden hebben een verhoogde kans om besmet te worden.
In het kort
- De vijfde ziekte komt vooral voor bij kinderen van 4 tot 10 jaar.
- Het wordt veroorzaakt door een virus.
- Het kind krijgt rode wangen met grillige, rozerode vlekjes.
- De uitslag breidt zich uit naar romp, billen, armen en benen.
- Het kind kan wat koorts en jeuk hebben, maar voelt zich verder niet ziek.
- Het kind kan gewoon naar school of kinderdagverblijf.
- De ziekte is licht besmettelijk.
- Bij jeuk kan mentholpoeder op de huid worden aangebracht.
